دسته: داروهای سیستم تنفسی

داروهای سیستم تنفسی (Respiratory System) گروه وسیعی از داروهای شیمیایی هستند که برای درمان، یا جلوگیری از بیماری‌های مرتبط با دستگاه تنفسی نظیر آسم، برونشیت مزمن، بیماری انسدادی مزمن ریوی و ذات الریه تجویز و استفاده می‌شوند. این داروها با کد اختصاری R در سیستم طبقه‌بندی شیمیایی درمانی آناتومیک شناخته می‌شوند.

داروهای سیستم تنفسی در اشکال مختلف دارویی نظیر قرص خوراکی، شربت یا سایر داروهای مایع، آمپول یا داروهای استنشاقی وجود دارند. در داروهای استنشاقی داروی مورد نظر مستقیما وارد ریه‌ها شده و به این ترتیب با اثرگذاری مستقیم روی بافت‌های ریه، علائم بیماری را کاهش می‌دهد. مزیت این داروها در آن است که عوارض جانبی سیستمیک سایر اشکال دارویی را نخواهند داشت؛ زیرا مستقیما روی موضع بیماری اثر می‌گذارند.

داروهای تنفسی یک دسته‌ی بزرگ از داروها هستند و به زیردسته‌های متعددی تقسیم می‌شوند. داروهای دکونژستانت (Decongestants) یا ضد احتقان یکی از مشهورترین و پرکاربردترین این دسته‌هاست. دکونژستانت‌ها داروهایی هستند که با کاهش تورم، کاهش التهاب و کاهش تشکیل مخاط در مجاری بینی یا چشم، احتقان را برطرف می‌کنند. از این داروها معمولا برای درمان یا برطرف کردن علائم سرماخوردگی، آلرژی، تب یونجه، رینیت آلرژی و سینوزیت استفاده می‌شود.

داروهای گشادکننده برونش (Bronchodilators) دیگر گروه مشهور از داروهای سیستم تنفسی است. این داروها با شل کردن عضله برونش، مجاری تنفسی را باز و گشاد می‌کنند. به همین دلیل استفاده از این داروها برای مبتلایان به آسم و مشکلات ریوی رایج است.

داروهای اکسپکتورانت (Expectorants) یا داروهای خلط‌آور گروه دیگری از داروهای سیستم تنفسی است. اکسپکتورانت‌ها موادی هستند که با زیاد کردن محتوای آب، حجم ترشحات راه‌های هوایی را افزایش می‌دهند. اما این کار باعث کاهش غلظت و چسبندگی ترشحات شده و سرفه را راحت‌تر می‌کند. به همین دلیل این داروها عموما برای تسکین سرفه‌های خلط‌دار استفاده می‌شود. داروهای ضدسرفه (Cough medicines یا Antitussives) گروه دیگری از داروهای دستگاه تنفسی هستند که برای کاهش سرفه‌ها استفاده می‌شوند. این داروها روی قسمتی از ساقه‌ی مغز که وظیفه‌ی کنترل سرفه را به عهده دارد، اثر می‌گذارند و به این ترتیب فرآیند سرفه کردن را مختل می‌کنند. البته مکانیزم تاثیر این داروها هنوز به صورت قطعی مشخص نشده است.

داروهای آنتی‌هیستامین (Antihistamines) احتمالا مشهورترین گروه از داروهای سیستم تنفسی هستند. این داروها ترشح هیستامین از گیرنده‌های H1 را مسدود می‌کنند و به همین جهت برای کاهش علائم آلرژی و حساسیت، سرماخوردگی و آنفولانزا استفاده می‌شوند. البته آنتی‌هیستامین خود به دو دسته‌ی کلی نسل اول و نسل دوم تقسیم می‌شوند. به طور کلی آنتی‌هیستامین‌های نسل دوم از نظر پزشکی جدیدتر هستند و نسبت به نسل اول، آرام بخشی کمتری دارند.

تا اینجا به صورت خلاصه با داروهای مرتبط با سیستم تنفسی آشنا شدید. اما سوال مهم این است که نحوه‌ی مصرف این داروها به چه صورتی است؟ آیا این داروها عوارض جانبی خطرناکی به همراه دارند؟ چه کسانی مجاز به استفاده از این داروها هستند؟ آیا استفاده از این داروها در زنان باردار یا مادران شیرده مجاز است؟ آیا کودکان و نوزادان می‌توانند از این داروها استفاده کنند؟ تداخل این داروها با سایر داروها به چه صورتی است؟

برای پاسخ به این پرسش‌ها و آشنایی هرچه بیشتر با انواع مختلف داروهای مرتبط با سیستم تنفسی، با مجله اینترنتی لی‌لی‌مگ همراه باشید.